چرا «خانه ما»، مستند مسابقه مهمی است؟
خانه‌ای برای همدلی
مستند مسابقه «خانه ما» که حالا به فصل ششم رسیده است، یک رئالیتی شو متفاوت در تلویزیون محسوب می‌شود. چرا این تفاوت‌ها مهم است و بر چه اساس می‌توان چنین برنامه‌ای را بااهمیت دانست؟
تاکنون نمونه‌های زیادی مثل «شام ایرانی»، «رالی ایرانی»، «دستپخت»، «هفت روز و هفت ساعت» و ... در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون پخش‌شده‌اند. در این میان یک رئالیتی به نام «خانه ما» هست که دو تفاوت اساسی با دیگران دارد. این مستندمسابقه به فصل ششم رسیده است و از این نظر صاحب رکورد شده. تفاوت مهم‌تر به درون‌مایه و هدف گذرای آن برمی‌گردد.
مستندمسابقه «خانه ما» سراغ اقوام مختلف رفته است و تاکنون پذیرای شرکت‌کننده‌هایی از شهرهای تهران و اصفهان، اهواز، رشت و تبریز بوده. سازندگان مسابقه با چنین تمهیدی، در وهله اول به فکر برجسته کردن فرهنگ و سنن اقوام مختلف کشورمان بوده‌اند. به همین خاطر است که بیننده با تماشای «خانه ما» با خرده‌فرهنگ‌های متنوع اقوام ایرانی آشنا می‌شود.
مثلاً حالا که مسابقه اختصاص به شرکت‌کننده‌های تبریزی دارد و جمعه‌ها از شبکه نسیم پخش می‌شود، بیننده پی می‌برد آداب‌ورسوم مردم این خطه از کشورمان چیست، غذاها و سوغاتی‌هایشان کدام است، چگونه باهم معاشرت می‌کنند، سبک معماری خانه‌هایشان چگونه است و ... . ضمن آن‌که هر بار بیننده شاهد گویش‌های متنوعِ گوشه‌ای از کشورمان است و این‌گونه به شکل کاملاً زیرپوستی فرهنگ اقوام میهنمان اصالت می‌یابد.
امتیاز دیگر «خانه ما» تأکیدی است که به‌طور غیرمستقیم و بدون شعار بر مفهوم خانواده دارد. در این مستند، هرکدام از اعضا صاحب شأن و جایگاه خاص هستند و به سهم خود در مسائل سهم دارند. ازآنجاکه محور مسابقه، مدیریت مالی است این مشارکت بیش‌ازپیش به چشم می‌آید. همان‌طور که می‌دانید هر خانواده صاحب مبلغی مشخص است و باید طی زمانی مشخص این اندوخته مالی را مدیریت کند و هر گروهی موفق‌تر باشد به جایزه اصلی دست می‌یابد.
نکته مهم این‌که مسابقه بین مدیریت مالی با خساست تفاوت قائل می‌شود و به همین خاطر است که با دیدن آن می‌توان پی برد که گاهی در زندگی گرفتار خرج‌های بیهوده می‌شویم! درواقع وقتی تلاش اعضای یک خانواده برای استفاده درست و بهینه از اندوخته مالی‌شان را مشاهده می‌کنیم، متوجه می‌شویم با راهکارهای ساده می‌توان جلوی اسراف را گرفت. در شرایط سخت اقتصادی کنونی چنین مسابقه‌هایی می‌توانند کارایی داشته باشند. شاید مهم‌ترین ایراد این است که بیننده، آن را یک مسابقه صرف بداند و بگوید شرکت‌کننده‌ها برای مدت‌زمان مشخصی در آن هستند و در زندگی واقعی این مدل قابل‌اجرا نیست.
امتیاز دیگر «خانه ما» ساختار بانشاط آن است که حتی در سخت‌ترین شرایط، بیننده را پس نمی‌زند. دلیل این نشاط حاصل چند اتفاق است: شوخی‌های نریتور، قاب‌هایی که به‌طور نامحسوس از اعضای خانواده در موقعیت‌های خاص گرفته می‌شود، موقعیت‌های جذابی که شرکت‌کننده‌ها در آن قرار دارند و ... . جمع این اتفاق‌ها باعث می‌شود بیننده بعد از گذشت شش فصل از تماشای «خانه ما» خسته نشود و بتواند با مردمان عادی هم ذات پنداری کند. این مردم نه چهره‌های شاخص و مطرح هستند و نه ویژگی‌های عجیب‌وغریبی دارند. آن‌ها از جنس خود مردم هستند که به دل مردم می‌نشینند.
فصل ششم مستند مسابقه «خانه ما» به میزبانی شهر تبریز تولیدشده و جمعه‌ها روی آنتن شبکه نسیم است. احسان عمادی و امین کفاش کارگردانی و حسین افشار تهیه‌کنندگی آن را بر عهده‌دارند. «خانه ما» در استودیو نوبین تولیدشده و محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج است.
