یک نگاه سینمایی به معضل بی‌شعوری!

 
فیلم سینمایی «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» به کارگردانی اکبر منصورفلاح و تهیه‌کنندگی عباس اکبری این روزها مراحل فیلمبرداری خود را در شمال ایران پشت سر می‌گذارد، در این فیلم که یک فانتزی اجتماعی است بازیگران چون لیلا اوتادی، ارژنگ امیرفضلی، یوسف تیموری و... ایفای نقش می‌کنند. با اکبر منصورفلاح که مشغول به ساخت سومین فیلم سینمایی‌‌اش است، گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

شما در سریال‌هایی که تا به امروز ساخته‌اید معمولا فضای کمدی و اشاره به مسائل اجتماعی را مورد توجه قرار دادید، اما در سینما هم همین مسیر و فضا را دنبال خواهید کرد؟ مشخصا فیلم سینمایی «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» که در حال حاضر مشغول به فیلمبرداری آن هستید در راستای چه تم و مضمونی است؟

ایده‌ای از سوی مصطفی فردحسینی مطرح شد، طرح او را دوست داشتم و آن را با طرحی که از قبل داشتم تحت عنوان «دبستان نمونه» که برای مخاطب کودک و نوجوان بود تلفیق کردم و به نگارش متنی جدید به نام «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» پرداختم. نگاه من در این اثر فقط معطوف به جامعه کنونی ایران نیست بلکه به انسان نگاه کردم، این‌که انسان‌‌ها به کجا می‌روند؟ در کجا به بی‌شعوری می‌رسند؟ و این معضل بی‌شعوری باعث بروز چه اتفاقات در جامعه می‌شود؟ از بدو تاریخ تا به امروز ما می‌گوییم انسان هستیم اما بعضا کارهایی انجام می‌دهیم که ما را از انسانیت خارج می‌کند و به سمت حیوانیت می‌برد. در ادبیات عامیانه ما سمبل بی‌شعوری خر است. ما به معضل بی‌شعوری پرداختیم و مشخصا به این توجه کردیم که تو به‌عنوان انسان اگر به سمت بی‌شعوری بروی می‌توانی جریان بدی را به راه بیندازی که به‌واسطه آن انسان‌‌های بسیاری آسیب ببینند. سعی کردیم با تمرکز و توجه به این معضل، قصه‌ای را در فضای مناسب کودکان و نوجوانان روایت کنیم. بخشی از فضای فیلم موزیکال است تا به این واسطه بتوانیم با جذابیت بصری بیشتر پندی را به مخاطب کودک و نوجوان بدهیم. در حال حاضر کودکان و نوجوانان بسیار بیشتر از کودکان نسل‌‌های قبل به مسائل اشراف دارند، دیگر تک‌بعدی نیستند و برخلاف بسیاری از کشور‌‌ها که کودکان و نوجوانان محدود هستند و حتی اجازه حضور در صفحات مجازی و اینترنت را ندارد اما در کشور ما به این شکل نیست و همین مسئله سبب می‌شود کودکان ما به سمت‌وسویی بروند که نمی‌دانند چیست اما درواقع می‌تواند به شعور آن‌ها لطمه بزند از همین حیث اهمیت این قضیه برای ما بسیار بالا بود.

پس با این حساب مشخصا مخاطب فیلم گروه سنی کودک و نوجوان است؟

بله، نگاه ویژه‌ای به کودکان و نوجوانان داشتیم، می‌خواهیم به این گروه سنی بگوییم بزرگ‌سالانی وجود دارند با این خصایص، شما بزرگ شدید این‌گونه نشوید!

در خبرها خواندم «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» یک فانتزی اجتماعی است و فضایی کمدی دارد، باتوجه به این‌که کمدی در حال حاضر بسیار مورد اقبال عمومی است این نیاز مخاطب باعث نمی‌شود شما هم به‌عنوان یک کارگردان چنین ژانری را انتخاب کنید؟

ما نخواستیم مستقیما به سمت کمدی برویم بلکه کمدی خودش در بستر این فضا ایجاد شده است قصه ما زمینه و پایه‌ای دارد که چنین فضایی را با خود به همراه می‌آورد. فضای فیلم ما به زمان و مکان قائل نیست و این قصه می‌تواند در هر زمان و مکانی اتفاق بیفتد. انسان‌‌های این قصه در جنگلی به‌مثابه زندان اسیر هستند و تا زمانی که در اصطلاح آدم نشوند یعنی اصلاح نشوند نمی‌توانند از آن‌جا خارج شوند. سعی کردیم فضای فانتزی و کمدی را در فیلم ایجاد کنیم که مخاطبمان درحالی‌که چنین پیامی را می‌گیرد نترسد و با قصه همراه شود. بنا را بر این گذاشتیم این همراهی به‌واسطه فضایی جذاب و با بهره‌گیری از کمدی موقعیت در همین فضای فانتزی ایجاد شود.

در حال حاضر مراحل فیلمبرداری به چه شکل پیش می‌رود و پیش‌بینی‌تان برای اکران این فیلم چطور است؟

خیلی از دوستان در رابطه با بحث پخش در سینما گله‌مند هستند من تا به امروز در سینما با چنین معضلی خیلی دست به گریبان نبودم البته در بخش نمایش خانگی مشکلات را به‌شکل دیگری تجربه کردم چیزی حدود ۲۰۰میلیون برای ساخت فیلمی هزینه کردیم اما درنهایت ۱۵میلیون دستمان را گرفت بسیار از چنین اتفاقی متاثر شدم که چرا هنر را این‌چنین بی‌ارزش می‌بیند که تو کار می‌کنی هزینه صرف می‌کنی و همچنان عده‌ای مثل گرگ نشسته‌اند تا تو را بدرند. من نه به‌عنوان فیلمساز که در جایگاه تهیه‌کننده کاری را می‌سازم که از عواید و فروش آن بتوانم فیلم بعدی خود را بسازم اما می‌بینم عده‌ای منتظرند تا دیگران را بدرند. پشت دستم را داغ کردم تا در این مدیوم فیلم نسازم اگر هم می‌سازم تهیه‌کننده نباشم. اما در رابطه با فیلم «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» قرار بود زودتر وارد مرحله تولید شویم که نشد، تولید این فیلم برخلاف تصور بسیاری از دوستان کار ساده‌ای نیست چرا که بیشتر لوکیشن‌‌ها خارجی است و این فیلم نیاز به ساخت دکور‌‌های بسیاری داشت اما با این وجود سرعتمان در مرحله فیلمبرداری خوب است.

پس از انتشار خبر اول فیلم شما در رسانه‌‌ها حاشیه‌ای در رابطه با اسم این فیلم ایجاد شد که چرا چنین عنوانی برای یک فیلم سینمایی انتخاب شده است؟ در رابطه با این موضوع واکنشی ندارید؟

مطلبی که در این باره نوشته شده بود را خواندم، دوستان برای این‌که به حرف‌‌ها و مقاصد دیگری برسند ما را وسط انداختند و عنوان فیلم ما را پررنگ کردند تا حرف‌هایشان را بزنند، واقعا از این اتفاق تعجب کردم به هر حال من سابقه ساخت سریال‌های زیادی را در تلویزیون داشتم، برگزیده جشنواره کودک و نوجوان شدم. خیلی از دوستان در جریان کلیت ماجرا نیستند و می‌آیند در رابطه با عنوان فیلم ما چیزی می‌گویند. اگر مشکل جناحی دارند، بروند مشکلشان را حل کنند چرا به اسم یک فیلم انتقاد می‌کنند آن هم عنوانی که ایراد و مشکلی ندارد. عنوان «خرها آدم‌‌ها نمی‌شوند» به نظرم به‌مراتب از خیلی از اسامی فیلم‌هایی که در حال حاضر اکران هستند بهتر است. هنوز فیلم را ندیده‌اند و در جریان قصه فیلمنامه آن نیستند و نظر می‌دهند که این عنوان جلفی است و می‌خواهد سینما را به ابتذال بکشاند. کتابی داریم با عنوان «لطفا گوسفند نباشید» که مخاطبان بسیاری هم داشت باید درباره آن بگوییم این عنوان برای ادبیات جلف است؟ چرا وقتی در جریان اصل موضوع نیستید، درباره عنوان آن نظر می‌دهید. از این فیلم تنها یک خلاصه داستان چندخطی بیرون آمده است و اتفاقا آن خلاصه خیلی هم مفهومی است، بعد از تماشای فیلم درباره آن صحبت کنید نه حالا که هیچ چیز از آن نمی‌دانید.

---

منبع: روزنامه صبا