تبیان، دستیار زندگی

به مناسب درگذشت عزت الله انتظامی ؛

هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق- علی حیدر شاه حسینی

شنیدن خبر درگذشت «عزت سینمای ایران» اشک را بر دیدگانم جاری کرده، اما در پس پرده همین اشک، نقش آفرینی هنرمندانه او بر پرده سینما از جلوی چشمانم می گذرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق- علی حیدر شاه حسینی

در آن حال بهت و اندوه از خود می پرسم اگر قرار باشد فیلم دیگری درباره او ساخته شود یا کتاب و مقاله دیگری نوشته شود، چه نامی بر آن باید نهاد و بی درنگ این بیت حافظ به ذهنم خطور می کند: هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق - ثبت است بر جریده عالم دوام ما.
آری «هرگز نمیرد»، عنوان خوبی برای فیلم، کتاب، مقاله و ... هر اثری دیگری است که ممکن است درباره زندگی و هنر عزت الله انتظامی خلق شود، زیرا عشق او به هنر و مردم، او را برای همیشه در آسمان هنر ایران و جهان زنده نگه می دارد.
نام «آقای بازیگر» در تاریخ هنر این سرزمین همواره جاودان می ماند چون تاکنون کمتر مقاله یا نقد یا هر مطلب دیگری در مورد بازیگری نوشته شده که نامی از آن مرحوم در میان نبوده باشد و بعد از این نیز چنین خواهد بود، چون او از مردم سرزمینش نیرو می گرفت و این نیرو را در نقش آفرینی هایش ساری و جاری می کرد، به همین دلیل یادش نیز همیشه ساری و جاری خواهد بود.
آری «عزت سینمای ایران» رفت ولی عزتی که او برای سینما ایران به ارمغان آورده هرگز از بین نمی رود و جاودانه است و توجه به همین نکته می تواند برای دل های اندوهگین، اندکی تسلی باشد و بار دیگر آنان را مطمئن سازد که ساحت هنر، ساحت جاودانگی است، هر چند جسم خاکی هنرمند دیگر در این دنیا نباشد.
چه کسی ممکن است نقش آفرینی انتظامی در فیلم گاو را ببیند و لحظه ای در جاودانگی او تردید کند، اگر اغراق نباشد باید کلمه « آثار ماندگار» با فیلم گاو و به ویژه نقش «مش حسن» تعریف شود، نقشی که در جهان سینما نیز جلوه خاصی یافت و نخستین جایزه بازیگری بین المللی را نصیب ایران و انتظامی کرد.
«آقای بازیگر» در بسیاری از سکانس های تاثیرگذار و ماندگار سینمای ایران حضور دارد و چگونه ممکن است کسی فیلم حاجی واشنگتن را ببیند و معتقد نشود که «آیین چراغ خاموشی نیست»، آری شعله ای که افرادی چون انتظامی و علی حاتمی در دنیای سینما برافروخته اند، همیشه روشن می ماند.
چه کسی ممکن است فیلم اجاره نشین ها را ببیند و جدیت او در یک فیلم کمدی را تحسین نکند، چگونه می شود صحنه های تعطیل کارگران ساختمانی را دید و بازی او را تحسین نکرد و یا از یاد برد و کسی که از یادها نرود، زنده است، به ویژه که «نامش به نکویی ببرند»
اکنون اگر کسی بخواهد لیستی از بهترین فیلم ها، بهترین بازیگری، بهترین دیالوگ ها، بهترین سکانس و .... را در تاریخ سینمای ایران تهیه کند، بی شک نام عزت الله انتظامی در لیست او جایی خواهد داشت و این نشان می دهد که آقای بازیگر در سینمای ایران حضور دائمی دارد.
همه می دانیم که سینما هنری گروهی است و عده زیادی تلاش می کنند تا زندگی بر پرده سینما جان بگیرد و بر دل و جان تماشاگران بنشیند ولی نقش برخی از افراد در این گروه چنان برجسته است که بدون آنها نقش های دیگران هم جانی نمی گیرد و عزت الله انتظامی در بسیاری از فیلم ها چنین نقش برجسته ای دارد که سایر نقش ها نیز حول محور آن می چرخند و به همین دلیل او بارها در جشنواره های سینمایی نامزد و یا برنده بازیگر نقش اول و مکمل شده است.
نقش های گوناگونی که انتظامی در فیلمهای متعددی چون گاو، حاجی واشنگتن، کمال الملک، اجاره نشینها، کشتی آنجلیکا، هامون بانو، ناصرالدین شاه اکتور سینما، روسری آبی، خانه ای روی آب، حکم، هزاردستان و .. ایفا کرده تسلط او بر بازیگری را به خوبی نشان می دهد و برای همیشه در کارنامه پربار او به یادگار می ماند.
انتظامی که با چندین نسل از سینماگران و بازیگران سینمای ایران همکاری داشته، هیچگاه در کار خود در جا نزده و در هر زمانی به خوبی از عهده ایفای نقش محوله از سوی کارگردانان بزرگی چون داریوش مهرجویی، علی حاتمی، مسعود کیمیایی و ناصر تقوایی و... برآمده است و این مهم نیز فصلی از زندگی اوست که همواره در یادها زنده می ماند.
هر چند او از میان ما رفته ولی حرف و حدیثش همچنان نقل محافل هنری و فرهنگی خواهد بود و این را پایانی نیست زیرا «حدیث عشق که در دفتر نگنجد» را «پایانی نیست» و حکایت بازیگری او حدیث عشق بود، عشق به هنر و مردم.

منبع : خبرگزاری ایرنا